Þetta er búin að vera mikið og lærdómsríkt ferðalag - sex ár frá brottfarardegi, með ýmsum áningarstöðum. Ég er stoltur af gripnum, stundaði þessi vísindi af forvitni, sönnum áhuga og virðingu fyrir viðfangsefninu. Prófgráðan var tækið til að geta framkvæmt þetta en ekki markmiðið í sjálfu sér. Ég er þakklátur öllum þeim sem tóku þátt á einn eða annan hátt. Sérstakar þakkir fá efasemdarmenn veiða og sleppa aðferðarinnar - því ef enginn hefði efinn verið, þá hefði mér ekki dottið þetta til hugar.
Næst er það doktorsnámið og meiri bleikjurannsóknir. Ef maður ætlar að vera veiðinörd þá er best að fara alla leið....
Set útdráttinn á næstu síðu.
Útdráttur
Bleikjustofnum heimsins fer fækkandi og stofnstærðir minnka. Á sama tíma eykst til muna sókn í stangveiðar. Skýrt dæmi er bleikjustofninn í Eyjafjarðará, þar sem að sókn jókst jafnt og þétt til ársins 2001, en eftir það verður algert hrun í stofninum. Hverjar sem ástæður fækkunar bleikju eru, má segja að skynsamlegt sé að bregðast við með veiðistjórn er miðar að sjálfbærni. Markmið veiða og sleppa (V&S) sem veiðistjórnunaraðferðar er að minnka afföll vegna veiða með því að sleppa veiddum fiski aftur lifandi. Aðferðinni hefur verið beitt til margra ára með ágætis árangri í ýmsum tegundum sportfisks, m.a. laxi og urriða. Litlar heimildir var hinsvegar að finna um að V&S hafi verið notað við veiðistjórnun á bleikju og almennt virðist lítt hugað að veiðistjórnun á bleikju.
Markmið þessa verkefnis var því að kanna áhrif og möguleika veiða og sleppa til veiðistjórnunar á bleikju í Eyjafjarðará.
Rannsóknin var þannig framkvæmd að fiskur var fangaður og merktur, sleppt og fylgst með endurheimtum. Til samanburðar voru nokkrar aðrar ár, stangveiddur lax og urriði, og fiskur fangaður með neti í Eyjafjarðará. Margir stangveiðimenn komu að merkingunum og var þess ekki krafist að þeir beittu sérstökum varúðarráðstöfunum við V&S. Einnig var bleikja fönguð, merkt, geymd í búri í tvo daga og afföll mæld.
Niðurstöður voru þær að lítill munur var á endurheimtum á bleikju í Eyjafjarðará, hvort hún var fönguð og merkt á stöng eða í net. Ekki var mælanlegur munur á endurheimtum á bleikju í Eyjafjarðará eftir stærð fisks við merkingu, tíma sumars, veiðimanni eða á milli ára. Engin afföll mældust á bleikju fyrstu 48 stundirnar eftir föngun og merkingu.
Hæstu heimturnar í þessari rannsókn voru á laxi í Fnjóská (19%), því næst á bleikju fangaðri í net (12%) í Eyjafjarðará og svo á bleikju fangaðri á stöng í Eyjafjarðará (10%). Aðrar heimtur voru mun lægri eða á bilinu 3-7%.
Veiða&sleppa kemur því vel til greina sem veiðistjórnunaraðferð á bleikju í Eyjafjarðará.
